رشته بهداشت محیط به مطالعه و تحقیق در زمینه حفظ و ارتقاء سلامت انسانها و جامعه از طریق ارتباط محیط زیست و عوامل محیطی با بدن و سلامت میپردازد. بهداشت محیطی تلاش میکند تا بهبود شرایط زیستمحیطی و کاهش عوامل خطرناک محیطی به منظور جلوگیری از بیماریها و افزایش سطح بهزیستی جامعه را فراهم آورد.
اهمیت رشته بهداشت محیط
بهداشت محیطی اهمیت بسیاری دارد، زیرا محیط زیست ما به عنوان محل زندگی و کار ما بر جامعهها تأثیر میگذارد. حفظ سلامت محیط زیست میتواند بهبود سطح سلامت افراد، جلوگیری از بیماریها و حتی کاهش هزینههای درمانی را به دنبال داشته باشد. اهمیت بهداشت محیطی به خصوص در دوران پاندمیها و بروز بیماریهای مرتبط با محیط بیشتر به چشم میآید.
مزایا و معایب رشته بهداشت محیط
مزایا:
- ارتقاء سلامت جامعه و کاهش عوامل خطرناک محیطی.
- ارتباط با حوزههای مختلف و تأثیرگذاری بر سیاستهای عمومی محیطی.
- فرصت کار در حوزههای محیط زیست و بهبود شرایط زیستمحیطی.
معایب:
- برخی از وظایف ممکن است نیاز به مسئولیتپذیری و تصمیمگیری سخت داشته باشند.
- در برخی مواقع نیاز به مداخله در سیاستهای عمومی و تغییر نگرشهای جامعه به محیط زیست دارد.
گرایشهای رشته بهداشت محیط
آب و فاضلاب
آلودگی هوا
پسماند
بهداشت پرتوها
بهداشت محیطزیست شهری و صنعتی
مدیریت و برنامهریزی بهداشت محیط
بازار کار و فرصتهای شغلی
فارغالتحصیلان رشته بهداشت محیط میتوانند در حوزههای مختلفی اشتغال پیدا کنند، از جمله:
- سازمانها و مؤسسات بهداشت و درمان:
فعالیت در سازمانها و مراکز بهداشتی و درمانی بخشی از فرصتهای شغلی این رشته است. در این مکانها، متخصصان بهداشت محیط به مدیریت و نظارت بر شرایط بهداشت محیطی و جلوگیری از بروز بیماریها میپردازند.
- شرکتها و مؤسسات محیطزیست و حفاظت از محیطزیست:
در این حوزه، متخصصان بهداشت محیط به برنامهریزی و اجرای طرحها و پروژههای محیطزیستی اشتغال دارند و در بهبود کیفیت محیط زیست و جلوگیری از آلودگی و تخریب محیطزیست سهم دارند.
- صنایع و شرکتها:
شرکتها و صنایع مختلف همیشه به دنبال بهبود شرایط کاری و جلوگیری از عوامل خطرناک محیطی هستند. بهداشت محیط میتواند در بهبود محیط کاری و ایجاد شرایط ایمنتر برای کارکنان نقش مهمی ایفا کند.
امکان فعالیت در:
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
سازمان های آب و فاضلاب
شهرداری ها و سازمان محیط زیست
بیمارستان ها،
آزمایشگاه ها
و برخی از کارخانجات
وظایف بهداشت محیط در محیط کار
ارزیابی عوامل خطرناک محیطی و شناسایی مسائل بهداشت محیطی.
طراحی و اجرای طرحها و برنامههای بهداشت محیطی.
نظارت بر تطابق سازمانها و مؤسسات با استانداردهای بهداشت محیطی.
ارائه آموزشها و مشاورهها در زمینه بهداشت محیطی.
برنامه ریزی برای بازیافت آب حاصل از تصفیه فاضلاب های شهری و صنعتی
کنترل بهداشتی رختشویخانه و استریلیزاسیون مرکزی
نظارت بر نحوه استریل کردن صحیح وسایل پزشکی
نظارت و اقدام در زمینه مسائل بهداشتی و حفاظتی بخش پرتوهای یون ساز
نظارت بر روند ساخت مواد از نظر فرمول ترکیب و بهداشتی بودن محصول
بررسی و نظارت بهداشتی مراحل جمع آوری دفع زباله های بیمارستانی
هماهنگی و اقدام برای تشکیل کمیته بهداشت و کنترل عفونت بیمارستان ها
نظارت کمی و کیفی در آزمایشگاه های آب و فاضلاب
کسب اطلاعات لازم در خصوص انواع مواد دارویی و غذایی غیرمجاز
همکاری در طراحی سیستم های جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی
بررسی و کنترل آب آشامیدنی
تواناییهای لازم برای موفقیت در رشته بهداشت محیط
دانش تخصصی
تحلیل و تفسیر دادهها
ارتباطات مؤثر
آگاهی از قوانین و مقررات
مهارتهای تحقیق و آزمایشگاهی
مدیریت و برنامهریزی