رادیوتراپی یا درمان با استفاده از پرتوهای نافذ یونیزان، شامل استفاده از پرتوهای ایکس و گاما برای درمان بیماری‌های سرطانی است. هدف اصلی رادیوتراپی، از بین بردن حداکثر سلول‌های سرطانی با حداقل آسیب به سلول‌های سالم می‌باشد.
روش درمان
در رادیوتراپی، پرتوهای نافذ یونیزان از منابع خارجی تولید می‌شوند و به بیمار اعمال می‌شوند. این پرتوها از طریق ایجاد تغییرات در DNA سلول‌ها، سلول‌های سرطانی را از بین میبرند. با این حال، به دلیل حساسیت بیشتر سلول‌های سرطانی نسبت به سلول‌های سالم، پرتوهای نافذ یونیزان بیشتر در سلول‌های سرطانی تأثیر می‌گذارند و سعی می‌شود که حداکثر سلول‌های سرطانی را نابود کنند.
درمان رادیوتراپی ممکن است به صورت تکنیک‌های مختلف اعمال شود مانند:
رادیوتراپی خارجی (External Beam Radiation Therapy):
در این روش، پرتوهای نافذ یونیزان از منبع خارجی، مثل دستگاه لینیر گرید، به بیمار میرسد. با استفاده از ماهیچه‌های رادیوتراپی، پرتو ها به ناحیه مورد نظر هدایت می‌شوند و به سلول‌های سرطانی اعمال می‌شوند.
رادیوتراپی داخلی (Brachytherapy):
در این روش، منبع رادیواکتیو به صورت مستقیم در نزدیکی سلول‌های سرطانی قرار می‌گیرد. این منابع، می‌توانند درون بدن بیمار، در نزدیکی آن یا حتی در تومور قرار بگیرند. این روش به دلیل نزدیکی مستقیم منبع پرتو به سلول‌های سرطانی، سلول‌های سالم را کمتر تحت تأثیر قرار می‌دهد.
گرایش‌ها و ادامه تحصیل
رشته رادیوتراپی در مقطع کارشناسی گرایشی ندارد. اما در مقطع کارشناسی ارشد می‌توان در این رشته ها تحصیل کرد:
فیزیک پزشکی (گرایش پرتودرمانی)
رادیوبیولوژی
مهندسی پزشکی با گرایش تصویربرداری و پرتودرمانی
مدیریت پرتوهای پزشکی
تفاوت رشته رادیوتراپی (پرتودرمانی) با رادیولوژی (پرتوشناسی)
رادیولوژی (پرتوشناسی) و رادیوتراپی (پرتودرمانی) دو حوزه مختلف در زمینه استفاده از پرتوهای الکترومغناطیسی هستند. در ادامه یک توضیح مختصر درباره هر کدام ارائه می‌شود:
پرتوشناسی (رادیولوژی) به تصویربرداری از اعضای بدن با استفاده از دستگاه‌های پرتوگیری می‌پردازد. این شاخه علمی شامل تکنیک‌های مانند رادیوگرافی، سونوگرافی، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، تصویربرداری مقطعی با کامپیوتر (CT Scan) و ماموگرافی است. مطالعه و تحلیل تصاویر ثبت شده توسط این دستگاه‌ها به منظور تشخیص بیماری‌ها، آسیب‌ها و تغییرات در ساختارهای داخلی بدن انجام می‌شود.
رادیوتراپی (پرتودرمانی) با استفاده از پرتوهای الکترومغناطیسی برای درمان بیماری‌ها شناخته شده است. در این روش، پرتوهای پرقدرت و بالقوه آسیب زا به سلول‌های سرطانی تحویل داده می‌شوند به منظور نابودی یا کاهش حجم تومور. هدف اصلی رادیوتراپی، کنترل و البته درمان بیماری‌هاست. این روش معمولاً از پرتوهای ایکس و گاما استفاده می‌کند، علاوه بر این ممکن است از منابع رادیواکتیو داخلی نیز استفاده شود.
رادیولوژی (پرتوشناسی) برای تصویربرداری و تشخیص بیماری‌ها استفاده می‌شود، در حالی که رادیوتراپی (پرتودرمانی) برای درمان بیماری‌ها و استفاده از پرتوها جهت نابودی سلول‌های بدخیم به کار می‌رود.
فضای کاری و آینده شغلی
رشته رادیوتراپی یا تکنولوژی رادیوتراپی به عنوان یک حوزه متخصص پزشکی درمانی برای کار با اشعه استفاده می‌شود. رادیوتراپی به منظور درمان و کنترل بیماری‌های سرطانی، استفاده از اشعه یونیزان را در پروسه درمانی به کار می‌برد.
فضای کاری رشته رادیوتراپی شامل بیمارستان‌ها، مراکز درمان سرطان و مراکز تحقیقاتی در زمینه سرطان می‌شود. بخش‌های تصویربرداری پزشکی نیز جزء فضای کاری این رشته هستند. در این فضاها، رادیوتراپیست‌ها با بیماران در حال درمان سرطان و ردیابی پاسخ بدن به درمان هستند.
آینده شغلی رشته رادیوتراپی با توجه به افزایش نرخ ابتلا به سرطان و نیاز روزافزون به درمان‌های رادیوتراپی، مطمئن و پایدار است. تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری در زمینه رادیوتراپی و درمان سرطان در حال توسعه است که نیاز به تخصص‌های مرتبط با این فناوری‌ها را افزایش می‌دهد. این رشته شغلی فرصت‌های شغلی خوبی را برای فارغ‌التحصیلان خواهد داشت، همچنین درآمد قابل توجهی نیز دارد.
به طور کلی، رشته رادیوتراپی یک زمینه پر منافع و با آینده‌ای روشن در حوزه بهداشت است که متخصصان در این حوزه می‌توانند در کاهش بار سرطان و بهبود کیفیت زندگی بیماران نقش مهمی ایفا کنند.چ
مزایا و معایب
مزایا:
محیط پاکیزه و عاری از آلودگی های ناشی از بیماری های عفونی
عدم نیاز به گذراندن شیفت شب
عدم ارتباط با تجمع زیاد بیماران مانند سایر رشته های پزشکی
معایب:
بودن در معرض اشعه های مختلف
هزینه های سنگین دستگاه های درمانی
توانایی‌های مورد نیاز برای موفقیت در رشته رادیوتراپی
دقت بالا و حساسیت
توانایی کار با افراد بیمار سرطانی
داشتن روحیه قوی و صبر و حوصله
دقت و قدرت تجزیه و تحلیل بالا
تسلط به مباحث فیزیک بویژه پرتوشناسی و زیست
تسلط به زبان انگلیسی و به روز بودن
